Schartong is beslist geen tongschar

Schartong

Schartong (Lepidorhombus spp.) behoort niet tot de schollenfamilie, maar tot de tarbottenfamilie en heeft zijn ogen op de linkerkant staan. In tegenstelling tot de tongschar, heeft de scharton een grote kop – met grote ogen en een grote bek waarvan de onderkaak uitsteekt – en een grote bocht in de zijlijn.

De huid van de schartong is – net als die van de schar – ruwer dan die van de tongschar: je voelt meer ‘weerstand’ als de op de bruine kant van de staart naar de kop wrijft.

De naam schartong is misleidend, want hij is noch familie van de schar, noch van de tong. In het dialect wordt de schartong of scharretong wordt ook wel Schotse schol of Schotse schulle genoemd, naar het vangstgebied aan de Schotse kust, of ‘scheve mulle’. De vissers van Boulogne gebruikten de schartong vroeger om aan boord vissoep van te koken, en gebruikten de weinig complimenteuze naam ‘salope’, wat ‘smeerlap’ betekent.   

Schartong

Schartongen komen voor in de Noordoostelijks Atlantische Oceaan en de Noordzee. Ze leven zoals alle platvissen in de nabijheid van de bodem. Schartong houdt van diepere wateren, van ca. 100-400 meter tot maximaal 700 meter diep. Ze prefereren zanderige bodems, waar ze zich lichtjes ingraven.

In de natuur zijn haaien hun belangrijkste vijanden. Hoewel de schartong zich ingraaft, kunnen de haaien hen toch opmerken met hun organen die de elektrische activiteit waarnemen die door de bewegingen van de schartong worden opgewekt.

Schartong eet voornamelijk kreeftachtigen en vis. Hij wordt gewoonlijk in dieper water (meer dan 100 meter) gevangen.

Schartong kan uitzonderlijk tot 60 cm groot en 15 jaar oud worden, maar de meest gangbare maat is 35 tot 45 cm. De minimum aanlandingsmaat voor schartong is in EU wateren 20 cm, de lengte waarbij de vis gemiddeld geslachtsrijp wordt.

Schartong in België

In tegenstelling tot de Zuideuropese landen, is schartong bij ons geen populaire consumptievis en is zijn belang voor de Belgische visserij gering; het is vooral bijvangst voor de vaartuigen die op tong en pladijs vissen.

Droogvis

Aan de Belgische kust werd schartong traditioneel gebruikt voor droogvis. Het vet, waarvan de smaak na het drogen extra tot zijn recht komt, is bij deze vis zeer smakelijk. Omdat schartong op de Belgische markt niet veel verkrijgbaar is, wordt ze voor het maken van droogvis vaak vervangen door schar.

Populair in Zuid-Europa

Bijna 75% van de door Belgische schepen aangevoerde schartong gaat naar Spanje, Frankrijk en Italië. In Frankrijk wordt schartong veel gegeten; daar noemen ze hem cardine of cardine franche. Het is een soort die typisch door de Bretonse vissers wordt aangeland en is lokaal een specialiteit.
De meeste schartong wordt echter in Spanje – in Baskenkand en Gacilië - gegeten waar hij gallo heet. De Italiaanse naam voor scharretong is rombo giallo.

Schartong droogvis