Schar

Schar (Limanda limanda) is een zeewaterplatvis die behoort tot de familie van de schollen (Pleuronectidae). Net als bij tong, pladijs en tongschar zitten de ogen van de schar beide aan de rechterzijde van het lichaam. 

Anders dan bij andere platvissen heeft de zijlijn van de schar ter hoogte van de borstvinnen een scherpe bocht. De schar heeft een vrij kleine kop. De rug van de schar voelt ruw aan, doordat er kleine tandjes op de randen van de schubben zitten. De bovenkant van de schar is lichtbruin, grijsbruin tot donkerbruin, met kleine donkere vlekjes die over de hele rugzijde verspreid zitten. Sommige exemplaren hebben juist lichte vlekjes en grotere donkere plekken. De vlekjes zijn soms ook oranje, waardoor er op het eerste gezicht verwarring met de pladijs kan ontstaan. Zoals ook andere platvissen, kan schar zich camoufleren door de kleur aan te nemen van de bodem in zijn leefgebied. De vissen zijn meestal 20-30 cm groot, maar kunnen uitgroeien tot maximaal zo’n 40 cm en een gewicht van ca. 1 kg. De hoogst geregistreerde leeftijd is 12 jaar.

Schar
Schar vangstgebied

 

 

Schar leeft in de kustwateren; zijn verspreidingsgebied loopt van Noord-Scandinavië en de wateren rond IJsland, via de Noordzee, rond de Britse Eilanden en tot aan de Golf van Biskaje. Volwassen schar leeft meestal op diepten van 20 tot 70 meter,  maar kan ’s winters afdalen naar diepten tot 150 meter. Jonge scharren leven in ondieper water, veelal tussen 2 en 25 meter diep.

 

Schar geeft de voorkeur aan zanderige bodems, zodat hij zich goed kan ingraven. Het voedsel van de schar bestaat vooral uit kreefachtigen, maar hij eet ook wormen, slakken en kleine visjes. Schar is een oogjager: hij kan zijn prooi besluipen en – met het voorste deel van zijn lichaam opgericht – lang roerloos in het water staan. Zodra de prooi zich bloot geeft, schiet en hapt de schar vliegensvlug toe. Deze manier van voedsel vangen lijkt op die van de tongschar, maar die gaat recht op zijn prooi af; de schar valt schuin op zijn prooi aan.

Schar

Voortplanting

De paaitijd van de schar loopt van december tot augustus. Hoe noordelijker, hoe later in het jaar de paaitijd begint. De vis paait op een diepte van 20 tot 50 meter. Het vrouwtje legt 50.000 tot 150.000 eitjes. De eieren worden in het water bevrucht en stijgen vervolgens naar de oppervlakte. Daar blijven ze zweven, totdat ze na drie tot twaalf dagen uitkomen. Wanneer de jonge visjes ca. 1,5 cm lang zijn, dalen ze af naar de bodem. Ze moeten dan nog een deel van hun gedaanteverwisseling van larve tot platvis ondergaan: dan gaan ze op één zijde zwemmen en het linkeroog verschuift naar de rechterzijde. Naarmate de schar groter wordt, trekt hij naar dieper water.
Als ze 2 tot 3 jaar oud zijn, bereiken ze geslachtsrijpheid. De noordelijk levende scharren doen daar vaak langer over.

 

Vangst en aanvoer

Er wordt meestal niet gericht gevist op schar. Het is een soort die als bijvangst mee gevangen wordt bij het vissen op andere platvissen, rondvis of garnalen. In Europa is Nederland het land waar de meeste schar wordt aangeland: hier wordt meer dan de helft van de totale hoeveelheid aangevoerd, gevolgd door Duitsland en Denemarken.
Ook bij sportvissers is schar een populaire soort om op te vissen.

De toestand van de scharbestanden is niet nauwkeurig bekend. De laatste 15 jaar zijn de vangsten in Europa stelselmatig gedaald. Bij de visserij op andere bodemvissen of garnalen worden alle levensstadia van de schar vaak als bijvangst opgevist, wat nadelig is voor de aanwas van de bestanden.

Op Europees niveau wordt de vangst van schar gereguleerd door het jaarlijks vaststellen van de Totaal Toegestane Vangsthoeveelheid (TTV). Wetenschappers adviseren de vangsten van schar niet te laten toenemen; de laatste jaren is de TTV dan ook niet verhoogd.

 

In de keuken

Schar recept

 

Schar is een smakelijke vis, met mooi spierwit visvlees. Qua textuur of stevigheid van het visvlees situeert de schar zich tussen de Noordzeetong en de pladijs. Met name de Japanners zijn dol op schar. In Groot-Brittannië wordt schar – naast diverse andere soorten zoals schelvis en wijting – samen met frieten verkocht als ‘fish and chips’.
Vroeger werd schar veel gedroogd, vooral in de kuststreken en langs de Waddenzee.

Schar is op zijn best van juni tot oktober. De perioden van beschikbaarheid zijn jammer genoeg geen zekerheid, gezien de grillen van de natuur.  

Schar wordt voornamelijk vers en – door zijn kleine formaat - als hele vis verkocht. Daarnaast is hij verkrijgbaar als diepgevroren filet. De vis is ook geschikt om – na zouten – te roken of te drogen.

 

Kenmerkende voedingswaarden

Net als tongschar en pladijs is ook schar een magere vissoort: hij bevat slechts ca. 1% vet. Zoals andere magere vissoorten bevat schar veel waardevolle eiwitten (ca. 16g per 100g) en is het een goede bron van diverse vitaminen en mineralen.

Een uitstekende vissoort voor mensen die van licht, gezond en lekker eten houden.

 

Wist u dat?

De langste schar werd in 2012 gevangen

Jarenlang stond het lengterecord van de schar op 42 centimeter. In 2012 werd op de visafslag in ... (lees meer)

Folklore aan de kust: scharren aan de waslijn

Op de Waddeneilanden is het een eeuwenoude traditie om gezouten schar te drogen te hangen ... (lees meer)

‘Scarrevelt, barrevelt’

Schar is een lekkere vis, maar was niet altijd populair. Vandaar de weinig complimenteuze benamingen ... (lees meer)

Houten scharretjes – daar is niets vissigs aan

Een probleem dat zich kan voordoen bij het schaven van hout, is dat er ... (lees meer)

 

 

Information

Nom commun
Schar
Nom scientifique
Limanda limanda
Famille
Pleuronectidae
Origine
Noordoosten van Atlantische oceaan
Méthode de production
Trawlnetten, zegens, kieuwnetten en soortgelijke netten, haken en lijnen
Saison de pêche
Noordzee: mei tot en met november
Disponible comme
Vers en diepvries
Formats disponibles
Filet, rol
Information sur la durabilité

Het beheer van de visserij op schar valt onder de Europese Regelgeving die de TAC (Total Allowable Catch) bepaalt. De TAC is al jaren op hetzelfde niveau; wetenschappers adviseren de vangst van schar niet te laten toenemen.