Forel

De forel (Oncorhynchus mykiss) is een zoetwatervis, die familie is van de zalm. In het wild leven ze gewoonlijk in sterk stromend en helder water. Forel is hoofdzakelijk een carnivoor. In de natuur voedt hij zich met wormen, insecten en soms met kleine visjes.

Forellenkwekerij

Er bestaan veel verschillende soorten forellen, maar het is bijna uitsluitend de regenboogforel die we terugvinden in de handel. De regenboogforel dankt zijn naam aan zijn gekleurde flanken, die een parelmoerachtige glans hebben.

De regenboogforel is oorspronkelijk afkomstig uit Noord-Amerika. In de loop van de 19e eeuw werd hij in Europa geïntroduceerd. In Denemarken werden tegen het einde van de 19e eeuw de eerste forellenkwekerijen opgezet. Denemarken is nog altijd een van de belangrijkste kweeklanden voor (regenboog)forel, naast o.a. Frankrijk en Italië. Ook in Turkije, Spanje en België wordt forel gekweekt.

Forel wordt inmiddels al meer dan een eeuw lang gekweekt, ook voor het uitzetten in rivieren, meren en vijvers om de bestanden op peil te houden voor de sportvisserij. Vissen op forel is namelijk heel populair bij sportvissers.

 

Andere soorten zijn o.a.:

De beekforel (Salmo trutta fario) die zijn naam dankt aan het feit dat deze soort niet naar zee trekt, maar zijn hele leven in rivieren en beken blijft.

De beekforel heeft een voornamelijk bruine kleur – vandaar zijn Engelse naam ‘brown trout’- met zwarte en rode stippen zonder vast patroon.

Beekforel

 

De zeeforel (Salmo trutta trutta) is net als de zalm een anadrome vis: deze trekt als hij 15 tot 35 cm lang is – hij is dan 1 à 2 jaar oud - wel naar zee, blijft daar soms wel vijf jaar, en komt dan terug naar de rivieren om te paaien.

De zeeforel heeft dezelfde lichaamsvorm als de beekforel, maar krijgt tijdens zijn verblijf in zee een zilveren kleur met zwarte vlekjes.

Zeeforel

De beekforel en de zeeforel zijn beide vormen van dezelfde vissoort.

Volwassen zeeforellen zijn te onderscheiden van zalmen door hun grotere bek, bredere staartwortel en de x-vormige zwarte vlekjes op hun lijf. Net als zalm verdwijnt de zilverachtige kleur en krijgt de zeeforel zijn z.g. ‘paaikleed’ wanneer hij de rivier weer optrekt om zich te gaan voortplanten.

Voortplanting

De regenboogforel paait in het voorjaar. Het vrouwtje graaft een aantal langwerpige, ondiepe kuilen, door – op haar zij liggend – met haar staart te slaan. Meestal wordt ze hierbij begeleid door meerdere mannetjesexemplaren, waarvan de meest dominante de rest verjaagt met zijn verlengde onderkaak.

Na het afzetten en bevruchten van de eitjes door één of meer mannetjes, worden ze vaak weer ondergedekt door het grind dat vrouwtjes die wat verder stroomopwaarts hun nestkuilen aan het graven zijn, opwervelen.

Een forel kan zo’n 4.000 eitjes afzetten van 2-5 mm groot. Het duurt nogal lang – tot wel vijf maanden – voordat de ontwikkeling van ei tot larve is voltooid en de eitjes uitkomen. De larven blijven nog enkele weken in het grind voordat ze zelfstandig voedsel gaan zoeken.

Productie kweekforel

 
Productie in aquacultuur

In Europa wordt ca. 250.000 ton forel gekweekt.

Daarvan worden enkele honderden tonnen in België gekweekt, vooral in de Ardennen. De forel wordt meestal als hele vis of als filets aangeboden, zowel vers als diepgevroren. Grotere forel kan worden verkocht in moten of als filet. Forel wordt ook wel aangeboden als ‘butterfly filet’ (2 filets die nog gedeeltelijk aan elkaar zitten).

Andere forelproducten zijn (warm)gerookte forel en foreleitjes.

Net als bij het kweken van zalm worden eitjes, afkomstig van moederdieren (broodstock) bevrucht met het sperma van mannelijke forellen. De bevruchte eitjes worden in ronde bakken met stromend water opgekweekt tot kleine visjes, die – nadat ze de voedingsstoffen van hun dooierzak hebben verbruikt – naar de oppervlakte zwemmen om hun zwemblaas voor het eerst met lucht te vullen. Ze worden vanaf dat moment gevoerd met heel fijn voer met de benodigde voedingsstoffen.

Wanneer ze ca. 50g wegen en 8-10 cm groot zijn, worden ze overgeplaatst in de kweekvijvers met stromend water. Het duurt 10-12 maanden om een forel van ca. 350g te kweken.

In de keuken

Het visvlees van een forel is wit of roze van kleur. Het visvlees kleurt roze door pigmenten in de voeding; in het wild zijn deze afkomstig van bijvoorbeeld de pantsers van garnalen en andere schaaldiertjes waarmee de forel zich voedt. Bij de kweek krijgt de forel deze pigmenten (carotenen) binnen via het voer.

Forel heeft een fijne structuur en een lekkere, vrij neutrale smaak. Het is een wat vettere vis, die daardoor ook heel geschikt is om te roken.

Forel kan worden gekookt, gestoofd, gepocheerd, gebakken of gegrild en in de oven worden bereid. Het is ook een zeer geschikt visje voor de barbecue, al dan niet gevuld met kruiden en groentjes naar smaak.

Forel barbecue

Forel is zowel veelzijdig qua bereidingswijzen als qua combinatiemogelijkheden met allerlei groenten en sauzen. Als voorgerecht of hoofdgerecht, of (gerookt) als amuse of aperitiefhapje, forel kent vele mogelijkheden.

Forelfilet recept

Kenmerkende voedingswaarden

Forel bevat ca. 6g vet per 100g, waarvan zo’n 3g meervoudig onverzadigde vetzuren en is daarmee een goede bron van de essentiële Omega-3 vetzuren.

Forel bevat ook veel waardevolle eiwitten (ca. 18g per 100g).

Het is een goede bron van kalium, een mineraal dat van belang is voor de vochtbalans en de bloeddruk in het lichaam, en voor de geleiding van zenuwprikkels die het samentrekken van de spieren reguleren.

 

Wist u dat?

Sportvissers gebruiken imitatie-insecten om forel te vangen: ‘fly fishing’

Forel is een populaire vis voor sportvissers, zowel in Europa als op het Amerikaanse continent. ‘Fly fishing’ of vliegvissen, waarbij een ... (lees meer)

Als een vis in het water: de dwergduikboot ‘Forel’

De forel leende zijn naam aan een unieke duikboot, die in 1903 werd gebouwd voor de Duitse marine door de firma Krupp naar een ontwerp ... (lees meer)

Vis moet zwemmen....?

Forel is ook een merk van wodka uit Slowakije.  De volledige naam is: Forel Pure Mountain Vodka. De vele bergbeekjes in de Karpaten zijn ... (lees meer)

Informatie

Commerciële naam
Forel
Wetenschappelijke naam
Oncorhynchus mykiss
Familie
Salmonidae
Herkomst
Gekweekt in Turkije, België, Frankrijk en Italië
Productiemethode
Aquacultuur
Vangstseizoen
Het hele jaar door
Beschikbaar als
Vers, gerookt, diepvries
Beschikbare formaten
Filet, geheel, panklaar